W tygodniu przed zimowymi feriami rodzice i starsza młodzież otrzymują od nas arkusze z ocenami swoich dzieci. Będą składać się z dwóch części. Pierwszą jest opis tutora, w którym mowa o postawie dziecka w szkole, jego charakterystycznych mocnych stronach, którym warto się przyjrzeć i trudnościach, które napotyka. Druga część jest o wiele dłuższa. Każda z uczących osób pisze o swoim przedmiocie.
W ubiegłym tygodniu rodzice otrzymali takie przypomnienie w liście od dyrektora:
W naszej szkole oceniamy w sposób kształtujący. To zupełnie inne uniwersum niż świat z jedynkami i „mocnymi trójkami z minusem”. Proszę więc nie przekładać (nawet nie próbować!) tekstu na ocenę „cyferkową”. To ślepa uliczka. My piszemy o tym co widzimy, co działa, z czym jest trudno, nad czym trzeba pracować. Kiedy będą Państwo czytać arkusze, proszę się cieszyć z tego, co już Państwa dziecko potrafi; sprawdzić, w jakim stopniu tzw. obszary rozwoju Państwa dziecka zależą od zainteresowania przedmiotem, od dnia tygodnia, w którym się lekcja odbywa. W naszym słowniku nie istnieje pytanie „to, co on(a) ma zrobić na lepszą ocenę?”.
Samej oceny jako takiej na razie nie ma. Proszę zwrócić uwagę na co innego – w ocenie powinny być napisane rekomendacje na czas po feriach. Oprócz tego przypominam, że w każdej klasie wisi wydrukowana infografika:
W arkuszach, które Państwo otrzymacie, będą adresy mailowe do nauczycieli. W razie pytań proszę nie wahać się z pisaniem bezpośrednio do nich.
Na koniec umieszczamy przykładowe oceny ze starszej klasy szkoły podstawowej, które pokazują, jak oceniamy naukę przedmiotową.. Pierwsza cześć jest identyczna dla wszystkich z klasy – traktuje o zrealizowanym materiale. Druga dotyczy osoby uczącej się.
Przykład 1 – biologia
Na lekcjach biologii w I okresie zostały omówione następujące zagadnienia: 1. Organizm człowieka. Skóra – powłoka organizmu; 2. Aparat ruchu – układ szkieletowy i mięśniowy; 3. Układ pokarmowy.
Uczennice i uczniowie pracowali samodzielnie, w parach i większych grupach. Wykonywali doświadczenia biologiczne, projekty interdyscyplinarne – łączące biologię z innymi dziedzinami: matematyką, chemią czy plastyką. Dokonywali analiz przyczynowo-skutkowych wynikających z procesów biologicznych zachodzących w organizmie człowieka odwołując się do własnych doświadczeń z codzienności. Tworzyli notatki graficzne, które pozwalają na efektywne uczenie. Co tydzień osoby uczniowskie wykonują różne zadania podczas lekcji. Na uczniowskim classroomie umieszczone były 3 zadania.
XXXX był* obecna na większości lekcji biologii w I okresie klasyfikacyjnym. Ucz*** wykonuje powierzone zadania z zachowaniem staranności i estetyki. Podchodzi do nich w kreatywny sposób. Dba o tworzenie notatek z lekcji. Dopytuje o zagadnienia związane z omawianymi tematami. Bierze udział w dyskusjach dotyczących toku lekcji. Odnosi omawiane zagadnienia do swoich doświadczeń i życia codziennego. Ucz*** jest przygotowany do lekcji, z reguły dobrze pamięta materiał z poprzednich lekcji, a w chwilach niepewności, po niewielkim naprowadzeniu, sprawnie przypomina sobie treści.
Poprawnie używa terminologii biologicznej oraz wykazuje zrozumienie omawianych tematów. Z zaangażowaniem wykonuje zadania. Dobrze pracuje samodzielnie oraz w grupie. Wszystkie zadania indywidualne na classroom XXXX oddał* w terminie, odnosi się do komentarzy do zadań.
Przykład 2 – język polski
W czasie zajmujemy się analizą i interpretacją tekstów literackich i nieliterackich, tekstów kultury, tworzeniem krótkich i dłuższych wypowiedzi pisemnych, a także nauką o języku, w tym również poprawnością ortograficzną i interpunkcyjną. Do tej pory omówiliśmy niektóre rodzaje i gatunki literackie, wybrane środki stylistyczne, bajki epigramatyczne, powieść detektywistyczną, części mowy, pisownię wyrazów z partykułą nie, poprawny zapis wyrazów z u/ó, rz/ż, ch/h. Zwróciliśmy uwagę na zasady kompozycji pod kątem funkcjonalnego wykorzystania tekstu literackiego w pracach pisemnych i wypowiedziach ustnych oraz tworzenia elementów twórczych: charakterystyki, opisów przeżyć wewnętrznych, miejsc i przedmiotów, dialogów i monologów, zwrotów akcji. Kształtowaliśmy umiejętność analizy dzieł literackich i tekstów kultury takich jak obraz, plakat i piosenka. Osadzaliśmy je w wybranych kontekstach, szukaliśmy analogii między nimi zarówno na poziomie treści, jak i ukrytych znaczeń. Poznaliśmy biografie wybranych autorów. Uczyliśmy się, w jaki sposób znajomość zagadnień językowych wpływa na spójność i swobodę wypowiedzi pisemnych i ustnych. Pracowaliśmy z koleżeńską informacją zwrotną.
XXXX aktywnie uczestniczy w lekcji, jest bardzo spokojn* i małomówn*, przez co sprawia wrażenie wycofane*. Angażuje się zarówno w zadania indywidualne, jak i grupowe. Rzadko zabiera głos na forum, potrzebuje wyraźnej zachęty ze strony nauczycielki. Jeśli czegoś nie rozumie albo nie jest pewn* lub nie zdąży zanotować, pyta, prosi o powtórzenie. Upewnia się, że właściwie zrozumiał* polecenie.
Zadania na lekcji wykonuje sprawnie, rzadko potrzebuje dodatkowego czasu. Staranność wykonywanych przez XXXX prac świadczy o dojrzałości poznawczej. Na uwagę zasługuje znakomita bajka, którą XXXX napisał* w kilka minut. Brawo!
XXXX śledzi i rozumie tok prowadzonych lekcji. Umie zadać pytanie, które pomoże wyjaśnić lub poszerzyć wiedzę. Pamięta najważniejsze wiadomości z poprzednich lekcji, co ułatwia XXX łączyć wątki, pokazywać związki przyczynowo-skutkowe, a tym samym pogłębiać interpretację tekstów. Pokazują to wypowiedzi pisemne, karty pracy i odpowiedzi ustne.
Tworzy spójne, poprawne merytorycznie i kompozycyjnie wypracowania. Obszarem do rozwoju w nadchodzących miesiącach jest praca nad tekstem, wzbogacanie dłuższych wypowiedzi pisemnych o elementy opisowe, a także powiększanie zasobu słów, umożliwiającego swobodną realizację tematu w piśmie.
XXXXX wykonał* wszystkie zadania indywidualne zamieszczone na classroomie oraz zadania na lekcji. Jednego nie poprawił*. Na bieżąco uzupełniał* materiał. Wykazał* się znajomością i zrozumieniem lektur.
XXX pracuje na bardzo dobrym poziomie od początku roku szkolnego. Jego/jej postawa motywuje i cieszy.