Ogólnie o projektach impresji kilka.
Z projektami w edukacji jest niemały kłopot. Powstało wiele definicji projektu, jeszcze więcej interpretacji, a sama realizacja nierzadko sprowadza się do wariantu, który de facto projektem nie jest (np.: nauczyciel podaje temat, dzieli uczniów, wyznacza indywidualne zadania, uczniowie szykują prezentację w ppt).
Przez wiele lat o projektach w dobrym ujęciu przypominała Fundacja Szkoła z Klasą 2.0. Niektórzy z nas, jako nauczyciele albo jako mentorzy innych nauczycieli, uczestniczyli w realizacji z uczniami tzw. UFoNów. Uczniowskie Forum Naukowe było podsumowaniem, świętem „prawdziwych” projektów realizowanych w trakcie roku. Podobnym wydarzeniem jest coroczny OPPM, czyli Ogólnopolska Prezentacja Projektów Młodzieżowych. Co poniektórzy z nas też znają-byli-widzieli.
O związku powyższego z DobraTU
Poza tym, że w ekipie DobraTU są tacy, którzy z SzK2.0. lub CEO współpracują/współpracowali, to hasło projekt silnie łączy się z naszym organem prowadzącym. Stowarzyszenie Cyfrowy Dialog, skupia ludzi edukacji, którzy od wielu lat nie tylko robią projekty, ale i pomagają nauczycielom realizować dobre projekty. Cyfrowy Dialog jest m.in.: liderem w międzynarodowym projekcie Od 4P do 4C* w którym jedną z osób opracowujących metodologię, jest związana z DobraTU – Karolina Że-By.
O dobrym projekcie
Nie ma teraz-tu miejsca na opisywanie szczegółów 4P, a dotyczący tego podręcznik pojawi się w 2024 roku, więc zrobimy inaczej: Napiszemy (w dużym skrócie) o jednym dobrym szkolnym projekcie, który zgodny jest z teorią 4P (choć licealiści nie mają o tym pojęcia ;-).
1. Passion / Pasja, rozumiana jako wewnętrzna potrzeba, pęd, siła.
Projekt może wypływać z hobby, zainteresowań, albo z realnej potrzeby. Motywacja do działania narodziła się tym razem z codziennych doświadczeń. Aktywność była ruchem oddolnym.
Cóż, nastoletni organizm potrzebuje dobrze zjeść. I choć zdarza się, że młodzież zapomina o takiej podstawowej potrzebie fizjologicznej, to jeśli tylko zapachnie coś dobrego? No tak, ale co jeśli pod ręką albo fastfoody, albo przekąski z pobliskiego sklepu? Niewielu nastolatków robi sobie co rano kanapki do szkoły 😉 Rozwiązaniem może być szkolny obiad zamawiany w cateringu.
Może być, albo i nie?
- Peers / Rówieśnicy
Może obiad zamówiony w firmie cateringowej nie porywa, ale na pewno młodzież porywa własne towarzystwo. Lubią być razem (a my lubimy to, że oni się lubią). Wiadomo, że lepiej smakuje posiłek jedzony w dobrym towarzystwie. Czasem gdy siedzi się przy jednym stole z rówieśnikami, okazuje się, że zaczyna smakować cebula, albo nigdy wcześniej nielubiane słodkie naleśniki. A już posiłek wspólnie przygotowany? +100 do przyjemności!
- Project / Projekt
Tu trzeba zaplanować, skorygować, doprecyzować, przygotować? Cały proces. Kto dołącza się do gotującej grupy? Kto i którego dnia ma dyżur? Jakie są potrzeby (np.: alergie)? Co ugotować? Gdzie znaleźć przepis? Ile kupić składników, aby starczyło? Jak dowieźć do szkoły? Jak podgrzać i którego nauczyciela poprosić o opiekę (#BezpieczeństwoIHigiena)? itp?
- Play / Zabawa i hardfun
W teorii kreatywnego uczenia się 4P istnieje hasło „play”, wprost tłumaczone jako zabawa. To może niesłusznie infantylizować i ograniczać projekty, zawężać do prostych aktywności. Ale jeśli zajrzymy głębiej do koncepcji, znajdziemy pojęcie hard fun. To taka przyjemność niepozbawiona wysiłku. Przyjemność jaką odczuwają ci, którzy wejdą po długiej wędrówce na szczyt góry. Satysfakcja, radość robienia, dzielenia się, poczucie sprawczości, przydatności…
Całość przygotowuje do… życia. Nie tylko dlatego, że młodzież się najzwyczajniej w świecie naje. Nie tylko dlatego, że nauczy się gotować. Ale także dlatego, że nauczy się współpracy, współodpowiedzialności, planowania i korygowania tych planów.
A może przy którejś potrawie pojawią się przemyślenia godne chemika…
Czy projekt ma szansę na wieczne-trwanie? Pewnie nie. Ale też, niby który „dorosły” projekt trwa wiecznie?
Powyższe swobodne impresje i refleksje dotyczące projektu, zbliżają nas do rozmowy o tym, czym jest przedmiot ŻUR realizowany w szkole DobraTU. O tym wkrótce?
* Teoria 4P opiera się na czterech filarach, wśród których są projekty oraz pasja, zabawa, grupa rówieśnicza (z ang. passion, play, projects, peers). Powstający podręcznik ma pomagać w wykorzystaniu koncepcji 4P w pracy szkolnej tak, aby rozwijać jednocześnie 4C (Kompetencje kluczowe: kreatywność, krytyczne myślenie, komunikacja i współpraca, z ang. creativity, critical thinking, communication, collaboration).